Những hình thức đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam

Việt Nam là thị trường kinh tế tiềm năng vì vậy đang thu hút được nhiều nhà đầu tư nước ngoài tìm đến để xúc tiến hoạt động kinh doanh. Theo quy định của pháp luật hiện hành có 4 hình thức đầu tư như sau: đầu tư thành lập tổ chức kinh tế; đầu tư theo hình thức góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp vào tổ chức kinh tế; đầu tư theo hình thức hợp đồng PPP; đầu tư theo hình thức hợp đồng BCC.

Kế toán Gtax xin chia sẻ thông tin cơ bản về 4 hình thức đầu tư trên để bạn đọc tiện theo dõi.

1. Đầu tư thành lập tổ chức kinh tế

Trước khi thành lập tổ chức kinh tế, nhà đầu tư nước ngoài phải có dự án đầu tư, thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và phải đáp ứng các điều kiện về tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ theo quy định của pháp luật về chứng khoán, về cổ phần hóa và chuyển đổi doanh nghiệp nhà nước và các điều kiện theo quy định của điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Hình thức thành lập tổ chức kinh tế bao gồm hai thành lập cụ thể: thành lập doanh nghiệp 100% vốn từ nhà đầu tư nước ngoài, thành lập công ty liên doanh giữa các nhà đầu tư trong nước hoặc Chính phủ trong nước và nhà đầu tư nước ngoài.

2. Góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp vào tổ chức kinh tế

Góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp vào tổ chức kinh tế là hình thức đầu tư gián tiếp của nhà đầu tư nước ngoài. Hình thức đầu tư này thông qua việc mua cổ phiếu, trái phiếu, các giấy tờ có giá khác mà nhà đầu tư không trực tiếp tham gia quản lý hoạt động đầu tư.

Trong đó:

• Góp vốn có thể là: Mua cổ phần phát hành lần đầu hoặc phát hành thêm của công ty cổ phần; góp vốn vào công ty TNHH; công ty hợp danh; góp vốn vào các tổ chức kinh tế khác.
• Mua cổ phần: của công ty cổ phần từ cổ đông hoặc công ty.
• Mua phần vốn góp: của các thành viên trong công ty TNHH; thành viên góp vốn trong công ty hợp danh; thành viên tổ chức kinh tế khác.

3. Đầu tư theo hình thức hợp đồng PPP

Hợp đồng PPP là hợp đồng được ký kết giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền và nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án (là hợp đồng BOT, BT, BTO, BOO,BLT) để thực hiện dự án đầu tư nhằm xây dựng mới hoặc cải tạo, nâng cấp, mở rộng, quản lý và vận hànhcông trình kết cấu hạ tầng hoặc cung cấp dịch vụ công.

Hiện tại có 5 hình thức PPP phổ biến đó là:

• Xây dựng-Chuyển giao (BT: Build – Transfer): Trong các mô hình này, chính quyền đứng ra ký hợp đồng với 1 đối tác tư nhân để thiết kế và xây dựng 1 công trình đáp ứng các yêu cầu. Khi công trình hoàn thành, chính quyền sẽ chịu trách nhiệm vận hành và bảo dưỡng công trình đó.
• Xây dựng-Cho thuê-Chuyển giao (BLT: Build – Lease – Transfer ): Mô hình này tương tự như Xây dựng-Chuyên giao, chỉ khác là sau khi hoàn thành, công trình được giao cho chính quyền thuê lại. Khi tiền thuê đã được thanh toán đủ công trình được chuyển giao cho phía chính quyền mà không yêu cầu thêm chi phí nào. Chính quyền có trách nhiệm vận hành trong thời gian thuê công trình.
• Xây dựng-Vận hành-Chuyển giao (BOT: Build – Operate – Transfer) là hình thức đầu tư được ký giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền và nhà đầu tư để thiết kế và xây dựng 1 công trình kết cấu hạ tầng. Sau đó, nhà đầu tư vận hành và bảo dưỡng công trình trong một thời hạn nhất định. Hết thời hạn, nhà đầu tư chuyển giao không bồi hoàn công trình đó cho Nhà nước, Nhà nước chịu trách nhiệm tiếp tục vận hành công trình.
• Xây dựng – chuyển giao – vận hành (BTO: Build – Transfer – Operate) Là mô hình đầu tư được ký kết giữa nhà đầu tư và cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để xây dựng công trình kết cấu hạ tầng; sau khi xây dựng xong, nhà đầu tư chuyển giao công trình đó cho Nhà nước nhưng nhà đầu tư vẫn giữ quyền kinh doanh công trình đó trong một thời hạn nhất định để thu hồi vốn đầu tư và lợi nhuận.
• Xây dựng – sở hữu – vận hành (BOO; Build – Own – Operate) Trong mô hình này, Nhà nước nhượng quyền cho một đơn vị tư nhân cấp tài chính, xây dựng, vận hành và bảo trì một dự án. Đơn vị này có quyền sở hữu dự án trong thời gian hoạt động của dự án.

4. Đầu tư theo hợp đồng BCC

BCC là hình thức đầu tư được ký kết giữa các nhà đầu tư nhằm hợp tác kinh doanh, phân chia lợi nhuận, phân chia sản phẩm mà không thành lập pháp nhân mới. 

Hợp đồng BCC được ký kết giữa các nhà đầu tư trong nước thực hiện theo quy định của pháp luật về dân sự.  Hợp đồng BCC có ít nhất 1 bên là nhà đầu tư nước ngoài thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.