Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân chịu trách nhiệm thay mặt công ty thực hiện các quyền và nghĩa vụ liên quan đến các giao dịch, hợp đồng, và tham gia các hoạt động tố tụng trước tòa án hoặc trọng tài. Theo Luật Doanh nghiệp 2020, các công ty TNHH và công ty cổ phần có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật. Điều lệ của doanh nghiệp sẽ quy định chi tiết về số lượng, chức danh và các quyền, trách nhiệm của những người này.
Mục Lục
1. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp tư nhân
Theo quy định tại Điều 188 của Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ, người này chịu trách nhiệm toàn bộ bằng tài sản cá nhân về hoạt động của doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp tư nhân có thể tự quản lý hoặc thuê người khác làm Giám đốc điều hành. Tuy nhiên, dù có thuê người quản lý, chủ doanh nghiệp vẫn là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp và chịu trách nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh.
2. Người đại diện theo pháp luật của công ty hợp danh
Theo Điều 184 của Luật Doanh nghiệp 2020, tất cả các thành viên hợp danh trong công ty đều có quyền đại diện theo pháp luật. Điều này có nghĩa là mỗi thành viên hợp danh có thể thực hiện các quyền và nghĩa vụ pháp lý liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
3. Người đại diện theo pháp luật của công ty TNHH một thành viên
Có hai trường hợp về người đại diện theo pháp luật trong công ty TNHH một thành viên:
- Trường hợp cá nhân làm chủ sở hữu: Chủ tịch công ty có thể đảm nhận vai trò người đại diện hoặc thuê người khác làm Giám đốc/Tổng giám đốc. Quyền và nghĩa vụ của các chức danh này sẽ được quy định trong Điều lệ công ty và hợp đồng lao động.
- Trường hợp tổ chức làm chủ sở hữu: Người đại diện theo pháp luật sẽ do Điều lệ công ty quy định. Nếu Điều lệ không nêu rõ, Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty sẽ là người đại diện theo pháp luật.
4. Người đại diện theo pháp luật của công ty TNHH hai thành viên trở lên
Công ty TNHH có từ hai thành viên trở lên có thể có các chức danh quản lý như Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc/Tổng giám đốc. Trong trường hợp Điều lệ công ty không quy định rõ, Chủ tịch Hội đồng thành viên sẽ là người đại diện theo pháp luật.
5. Người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần
Theo quy định, Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc/Tổng giám đốc có thể là người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần. Nếu Điều lệ công ty không nêu rõ, Chủ tịch Hội đồng quản trị sẽ giữ vai trò này. Trong trường hợp công ty có nhiều hơn một người đại diện theo pháp luật, các cá nhân giữ các vị trí này sẽ được xác định theo quy định tại Điều lệ doanh nghiệp.
==> Xem thêm: Ưu nhược điểm các loại hình doanh nghiệp hiện nay
6. Quy định về người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp đóng vai trò then chốt trong việc quản lý và điều hành hoạt động của công ty. Theo quy định hiện hành, người đại diện phải đáp ứng những yêu cầu sau:
Điều kiện của người đại diện theo pháp luật
- Đủ tuổi và năng lực hành vi dân sự: Phải từ đủ 18 tuổi trở lên và có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
- Không thuộc đối tượng bị cấm quản lý: Không nằm trong danh sách các cá nhân bị cấm quản lý doanh nghiệp theo quy định pháp luật.
- Không nhất thiết phải là cổ đông: Người đại diện không cần phải là người góp vốn hoặc cổ đông của công ty.
Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật
Theo Điều 13 của Luật Doanh nghiệp 2020, trách nhiệm của người đại diện pháp luật được quy định như sau:
- Thực hiện quyền và nghĩa vụ một cách trung thực: Đảm bảo thực hiện quyền và nghĩa vụ một cách cẩn trọng và tốt nhất để bảo vệ lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.
- Trung thành với lợi ích của doanh nghiệp: Không được lạm dụng quyền hạn và thông tin của doanh nghiệp để tư lợi cá nhân hoặc phục vụ lợi ích của tổ chức, cá nhân khác.
- Thông báo đầy đủ về cổ phần và phần vốn góp: Kịp thời thông báo cho doanh nghiệp về bất kỳ doanh nghiệp nào mà mình hoặc người có liên quan sở hữu cổ phần hoặc phần vốn góp.
- Chịu trách nhiệm cá nhân: Chịu trách nhiệm cá nhân đối với các thiệt hại gây ra cho doanh nghiệp do vi phạm các quy định về trách nhiệm.
Quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật
Người đại diện theo pháp luật, thường là Tổng giám đốc hoặc Giám đốc, có các quyền và nghĩa vụ cơ bản sau:
- Quyết định về công việc kinh doanh hàng ngày: Đưa ra các quyết định liên quan đến hoạt động kinh doanh hàng ngày của công ty, trừ những vấn đề thuộc thẩm quyền của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, hoặc Hội đồng quản trị.
- Tổ chức thực hiện nghị quyết và quyết định: Thực hiện các nghị quyết và quyết định của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên hoặc Hội đồng quản trị.
- Thực hiện kế hoạch kinh doanh và đầu tư: Tổ chức thực hiện các kế hoạch kinh doanh và phương án đầu tư của công ty.
- Đề xuất cơ cấu tổ chức và quy chế quản lý: Kiến nghị về cơ cấu tổ chức, quy chế quản lý nội bộ của công ty.
- Bổ nhiệm và miễn nhiệm chức danh quản lý: Bổ nhiệm, miễn nhiệm các chức danh quản lý trong công ty, ngoại trừ những chức danh thuộc thẩm quyền của các cơ quan quản lý cấp cao hơn.
- Quyết định về lương và lợi ích của nhân viên: Quyết định mức lương và các quyền lợi khác cho người lao động trong công ty.
- Tuyển dụng lao động: Thực hiện việc tuyển dụng nhân viên cho công ty.
- Đề xuất phương án trả cổ tức và xử lý lỗ: Đề xuất phương án trả cổ tức hoặc xử lý các vấn đề liên quan đến lỗ trong kinh doanh.
- Thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác: Thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật, Điều lệ công ty và các nghị quyết của cơ quan quản lý cấp cao.
Ngoài ra, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp thường giữ các chức danh quan trọng như Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch công ty, hoặc Tổng giám đốc. Tùy thuộc vào cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp, người đại diện có thể đảm nhiệm đồng thời nhiều chức vụ. Khi đó, ngoài việc thực hiện quyền và nghĩa vụ theo chức danh Tổng giám đốc hoặc Giám đốc, người đại diện còn có thêm các quyền và nghĩa vụ của Chủ tịch Hội đồng quản trị/ Chủ tịch công ty/ Chủ tịch Hội đồng thành viên. Cụ thể:
- Lập Kế Hoạch Hoạt Động: Người đại diện theo pháp luật có trách nhiệm lập ra các chương trình và kế hoạch hoạt động cho Hội đồng thành viên hoặc Hội đồng quản trị.
- Chuẩn Bị Cuộc Họp: Phải chuẩn bị chương trình, nội dung và tài liệu cho các cuộc họp của Hội đồng thành viên và Hội đồng quản trị.
- Triệu Tập Và Chủ Trì Cuộc Họp: Có quyền triệu tập, chủ trì và làm chủ tọa các cuộc họp của Hội đồng thành viên và Hội đồng quản trị.
- Giám Sát Việc Thực Hiện Nghị Quyết: Giám sát hoặc tổ chức giám sát việc thực hiện các nghị quyết và quyết định của Hội đồng thành viên và Hội đồng quản trị.
- Ký Nghị Quyết Và Quyết Định: Thay mặt Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên ký các nghị quyết và quyết định liên quan đến hoạt động của các cơ quan này.
- Quyền và Nghĩa Vụ Khác: Thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và Điều lệ của công ty.
7. Những Lưu Ý Quan Trọng Về Người Đại Diện Theo Pháp Luật Của Doanh Nghiệp
Người đại diện theo pháp luật đóng vai trò thiết yếu trong việc quản lý và điều hành doanh nghiệp. Dưới đây là những lưu ý quan trọng mà các doanh nghiệp và công ty cần nắm rõ:
a. Quốc Tịch của Người Đại Diện Theo Pháp Luật
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có thể là người Việt Nam hoặc người nước ngoài. Điều lệ công ty cần quy định rõ ràng số lượng, chức danh quản lý, cũng như quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật.
b. Số Lượng Người Đại Diện Theo Pháp Luật
Công ty TNHH và công ty cổ phần có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật. Quy định cụ thể về số lượng người đại diện được nêu rõ trong Điều lệ công ty.
c. Cư Trú Tại Việt Nam
Doanh nghiệp phải đảm bảo rằng luôn có ít nhất một người đại diện theo pháp luật cư trú tại Việt Nam. Trong trường hợp chỉ còn một người đại diện cư trú tại Việt Nam, khi người này xuất cảnh, phải ủy quyền bằng văn bản cho một cá nhân khác cư trú tại Việt Nam để thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật. Người đại diện vẫn phải chịu trách nhiệm về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ đã ủy quyền.
d. Thay Thế Khi Người Đại Diện Vắng Mặt Hoặc Gặp Trở Ngại
Nếu doanh nghiệp chỉ còn một người đại diện theo pháp luật và người này vắng mặt tại Việt Nam quá 30 ngày mà không ủy quyền cho người khác, hoặc gặp các vấn đề như: chết, mất tích, bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, chấp hành hình phạt tù, hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, thì chủ sở hữu công ty, Hội đồng thành viên, hoặc Hội đồng quản trị cần cử người khác làm người đại diện theo pháp luật của công ty.
e. Thực Hiện Quyền và Nghĩa Vụ Đúng Quy Định
Người đại diện theo pháp luật phải thực hiện quyền và nghĩa vụ theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và Điều lệ công ty. Điều này bao gồm cả việc đảm bảo hoạt động hợp pháp và hiệu quả của doanh nghiệp trong mọi tình huống.
8. Cách Tra Cứu Thông Tin Người Đại Diện Theo Pháp Luật Của Doanh Nghiệp
Để tra cứu thông tin về người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, bạn có thể sử dụng hai phương thức chính sau đây:
- Tra Cứu Tại Cổng Thông Tin Doanh Nghiệp Quốc Gia
- Địa chỉ website: Cổng Thông Tin Doanh Nghiệp Quốc Gia
- Hướng dẫn: Truy cập vào trang web, chọn mục “Tra cứu thông tin doanh nghiệp”. Bạn sẽ cần nhập mã số doanh nghiệp hoặc tên doanh nghiệp để tìm kiếm thông tin. Cổng thông tin này cung cấp các dữ liệu quan trọng, bao gồm thông tin về người đại diện theo pháp luật, được ghi nhận trên Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
- Tra Cứu Tại Tổng Cục Thuế
- Địa chỉ website: Trang Thông Tin Điện Tử Tổng Cục Thuế
- Hướng dẫn: Truy cập vào trang web và chọn mục “Tra cứu thông tin người nộp thuế”. Bạn cần nhập mã số thuế của doanh nghiệp để tra cứu. Thông tin này sẽ cho bạn biết về người đại diện theo pháp luật liên quan đến nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp.
Trên đây là nội dung bài chia sẻ về Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, Kế toán Gtax hy vọng bạn đã có thể hiểu rõ được các nội dung này. Trong trường hợp Bạn còn phân vân đừng ngần ngại liên hệ với các chuyên viên của kế toán Gtax để được hỗ trợ nhanh chóng. Nếu bạn muốn thành lập doanh nghiệp trọn gói hãy liên hệ với CÔNG TY TNHH TƯ VẤN VÀ DỊCH VỤ KẾ TOÁN GTAX để thành lập công ty một cách đơn giản chỉ với 5 bước.
CÔNG TY TNHH TƯ VẤN VÀ DỊCH VỤ KẾ TOÁN GTAX Trụ sở: Phòng 1901, Saigon Trade Center, 37 Tôn Đức Thắng, Phường Bến nghé, Quận 1, Tp Hồ Chí Minh, Việt Nam CN1: P.805, Khu B, Toà Nhà IndoChina , 04 Nguyễn Đình Chiểu, Phường Đakao, Quận 1, Tp Hồ Chí Minh, Việt Nam CN2: P.1508, Vincom Center, 72 Lê Thánh Tôn, Phường Bến Nghé, Quận 1, Tp Hồ Chí Minh, Việt Nam CN3: Tầng 2, Hado Building, 02 Hồng Hà, Phường 2, Quận Tân Bình, Tp.Hồ Chí Minh, Việt Nam |