Cổ phiếu thưởng

Hạch toán cổ phiếu thưởng là một vấn đề quan trọng trong lĩnh vực chứng khoán, khi cổ phiếu thưởng được coi là công cụ tài chính mà các công ty sử dụng để chia sẻ lợi ích với cổ đông. Tuy nhiên, việc hiểu và thực hiện hạch toán cổ một cách chính xác không phải lúc nào cũng dễ dàng. Trong bài viết này, Gtax sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm cổ phiếu thưởng và cách thực hiện hạch toán một cách chính xác nhất!

1. Cổ phiếu thưởng là gì?

Cổ phiếu thưởng (hay còn gọi là cổ phiếu bonus) là hình thức phân phối lợi ích cho cổ đông hiện tại của công ty thông qua việc phát hành thêm cổ phiếu miễn phí, dựa trên tỷ lệ sở hữu của họ. Đây là một phương pháp phân phối lợi ích dài hạn, không giống như việc chi trả cổ tức bằng tiền mặt, và mang lại lợi ích cho cả công ty lẫn các cổ đông.

Thông thường, cổ phiếu được phát hành theo tỷ lệ nhất định. Ví dụ, trong một quyết định của Đại hội đồng cổ đông Công ty Cổ phần TT, cổ tức được chia theo tỷ lệ 5:1, có nghĩa là mỗi cổ đông sở hữu 5 cổ phiếu cũ sẽ nhận thêm 1 cổ phiếu mới phát hành. Điều này làm tăng tổng số cổ phiếu lưu hành lên 20%. Tuy nhiên, giá trị mỗi cổ phiếu có thể giảm tương ứng với tỷ lệ 20%, vì tổng giá trị vốn chủ sở hữu không thay đổi.

Cổ phiếu thường được phân phối dưới dạng cổ tức bằng cổ phiếu, và khác biệt so với cổ tức tiền mặt vì không có việc thanh toán tiền mặt. Việc phát hành cổ phiếu thưởng chỉ làm tăng số lượng cổ phiếu lưu hành mà cổ đông sở hữu, đồng thời dẫn đến sự pha loãng giá trị của mỗi cổ phiếu.

Vai trò của cổ phiếu thưởng:

• Gia tăng vốn điều lệ: Phát hành cổ phiếu thưởng là một phương pháp hiệu quả để công ty tăng cường vốn điều lệ, từ đó tạo nguồn lực để triển khai các dự án mở rộng, đầu tư mới hoặc thanh toán nợ.
• Tri ân cổ đông: Phiếu thưởng là một cách để công ty ghi nhận và đền đáp sự tin tưởng, đóng góp của các cổ đông đã cùng công ty trải qua quá trình phát triển và thành công.
• Nâng cao thanh khoản: Việc tăng số lượng cổ phiếu lưu hành thông qua phát hành cổ phiếu sẽ tạo ra cơ hội giao dịch mới, làm cho thị trường trở nên sôi động hơn và cổ phiếu dễ dàng mua bán.
• Khuyến khích đầu tư dài hạn: Cổ phiếu thưởng không chỉ là phần thưởng mà còn là động lực để cổ đông tiếp tục duy trì đầu tư vào công ty, từ đó củng cố niềm tin và tạo sự ổn định cho công ty trên thị trường chứng khoán.

2. Các trường hợp trả cổ phiếu thưởng

2.1 Phát hành cổ phiếu thưởng cho nhân viên có đóng góp

Công ty có thể cấp cổ phiếu cho các quản lý, nhân viên hoặc những cá nhân có đóng góp nổi bật cho hoạt động của doanh nghiệp. Những cổ phiếu này thường được lấy từ quỹ cổ phiếu của công ty.

Khi phát hành cổ phiếu thưởng theo hình thức này, tổng giá trị sổ sách của công ty không thay đổi, nhưng tỷ lệ sở hữu của những người nhận cổ phiếu thưởng sẽ tăng lên. Ngược lại, cổ đông không được thưởng sẽ chứng kiến tỷ lệ sở hữu của mình giảm xuống.

Hình thức cổ phiếu thưởng cho nhân viên là một phương pháp hiệu quả để công ty khuyến khích và ghi nhận những đóng góp tích cực từ các nhân viên và quản lý. Qua đó, công ty không chỉ nâng cao động lực và hiệu suất làm việc mà còn tạo sự gắn kết lâu dài với những cá nhân có giá trị đối với sự phát triển của doanh nghiệp.

2.2 Phát hành cổ phiếu thưởng cho tất cả cổ đông

Việc phát hành cổ phiếu cho tất cả cổ đông theo tỷ lệ cụ thể đảm bảo rằng mỗi cổ đông nhận được phần cổ phiếu tương ứng với số cổ phiếu họ đang sở hữu. Vì tất cả cổ đông đều được thưởng cổ phiếu theo cùng một tỷ lệ, tỷ lệ sở hữu của từng cổ đông trong công ty sẽ không thay đổi trước và sau khi phát hành cổ phiếu.

 

3. Cách hạch toán cổ phiếu thưởng

Cổ phiếu thưởng được hạch toán theo các bước như sau:

1. Hạch toán vào các tài khoản liên quan:
   • Nợ vào TK 3531: Quỹ khen thưởng (hoặc tài khoản tương ứng với quỹ phát hành cổ phiếu).
   • Nợ vào TK 4112: Thặng dư vốn cổ phần (nếu có chênh lệch giữa mệnh giá và giá trị phát hành).
   • Có vào TK 4111: Vốn góp của chủ sở hữu.
   • Có vào TK 4112: Thặng dư vốn cổ phần.
2. Ví dụ về hạch toán cổ phiếu thưởng:Công ty A có vốn điều lệ là 100 tỷ đồng, với 10 triệu cổ phiếu đang lưu hành, mỗi cổ phiếu có mệnh giá 10.000 đồng. Công ty quyết định phát hành cổ phiếu thưởng với tỷ lệ 10%, tức là mỗi cổ đông sẽ nhận thêm 1 cổ phiếu thưởng cho mỗi 10 cổ phiếu họ đang nắm giữ.Bước 1: Xác định số lượng cổ phiếu thưởng phát hành
   • Số lượng cổ phiếu thưởng = 10 triệu cổ phiếu x 10% = 1 triệu cổ phiếu.

   Bước 2: Hạch toán tăng vốn điều lệ

   • Giá trị vốn điều lệ tăng thêm = 1 triệu cổ phiếu x 10.000 đồng = 10 tỷ đồng.

   Bút toán hạch toán:

   • Nợ TK 4112 (Nguồn vốn đầu tư của chủ sở hữu): 10 tỷ đồng.
   • Có TK 4111 (Vốn cổ phần): 10 tỷ đồng.

   Bước 3: Cập nhật thông tin cổ đông

   • Số cổ phiếu của từng cổ đông sẽ tăng thêm 10% so với số lượng cổ phiếu họ đang sở hữu trước đó. Ví dụ, nếu cổ đông X có 1.000 cổ phiếu trước khi nhận cổ phiếu, sau khi nhận thưởng, cổ đông X sẽ có tổng cộng 1.100 cổ phiếu.

 

4. Ưu và nhược điểm của cổ phiếu thưởng

4.1 Ưu điểm của Cổ phiếu thưởng

Cổ phiếu thưởng mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho công ty, bao gồm:

• Giữ lại nguồn vốn: Thay vì phân phối lợi nhuận dưới dạng tiền mặt, công ty có thể sử dụng lợi nhuận để tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh, giúp tiết kiệm tiền mặt cho các mục tiêu phát triển và mở rộng.
• Tăng cường vốn điều lệ: Việc phát hành cổ phiếu giúp cung cấp thêm nguồn vốn cho công ty, hỗ trợ các dự án mới và thúc đẩy sự tăng trưởng.
• Cải thiện thanh khoản: Việc gia tăng số lượng cổ phiếu lưu hành làm tăng tính thanh khoản của cổ phiếu, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc mua bán trên thị trường.
• Khuyến khích giữ cổ phiếu lâu dài: Cổ đông nhận cổ phiếu thưởng có động lực lớn hơn để duy trì đầu tư, từ đó tạo sự ổn định và tin tưởng trong cộng đồng cổ đông.

4.2 Nhược điểm của Cổ phiếu thưởng

• Giảm tỷ lệ sở hữu của cổ đông hiện tại: Khi công ty phát hành thêm cổ phiếu, tỷ lệ sở hữu của mỗi cổ đông sẽ bị pha loãng, làm giảm phần trăm quyền lợi của họ trong công ty.
• Ảnh hưởng tạm thời đến giá cổ phiếu: Việc phát hành cổ phiếu mới có thể gây áp lực giảm giá trong ngắn hạn, do sự gia tăng số lượng cổ phiếu lưu hành có thể làm giảm giá trị từng cổ phiếu.

5. Câu hỏi thường gặp về hạch toán cổ phiếu thưởng

5.1 Cổ phiếu thưởng có bán được không?

Khi cổ phiếu đã được thanh toán đầy đủ, công ty sẽ tiến hành phát hành và chuyển giao cổ phiếu cho người sở hữu. Do đó, công ty có thể bán cổ phần mà không nhất thiết phải thực hiện việc trao cổ phiếu ngay lập tức.

5.2 Khi nào cổ phiếu thưởng về tài khoản?

Theo quy định về cổ phiếu thưởng, khi bạn nhận cổ tức dưới dạng cổ phiếu hoặc cổ phiếu thưởng từ doanh nghiệp, trong vòng từ 1 đến 2 tháng sau ngày chia cổ tức, những cổ phiếu này sẽ được chuyển vào tài khoản chứng khoán của bạn để có thể giao dịch.

 

Như vậy, Gtax đã cung cấp thông tin chi tiết về khái niệm và cách hạch toán cổ phiếu thưởng. Việc hạch toán này sẽ thay đổi tùy thuộc vào tỷ lệ phát hành và tác động của nó đến vốn chủ sở hữu của công ty. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc sự hỗ trợ về hạch toán cổ phiếu thưởng, đừng ngần ngại liên hệ với Gtax qua HOTLINE: 0932.362.514 để nhận được sự hỗ trợ tận tình và chuyên nghiệp.